Exo Mani

Gisteren een dagje ‘de hort op’ geweest. Na een paar daagjes rust en stilte waren we toch wel nieuwsgierig naar de Mani, zo heet het schiereiland waar wij op zitten. Het is verdeeld in een zuidelijk en een noordelijk stuk en vandaag trekken we naar het zuiden.

De Mani is van oudsher een gebied van interne twisten, er was/is weinig vruchtbare grond en bloedwraak tussen de clans was geen uitzondering. De clans hadden tevens het alleenrecht op het bouwen van de zogenaamde torenhuizen. Soms met wel 5 verdiepingen, zodat ze vanuit de bovenste verdieping de vijand (vaak zijnde de buurman :-)) met stenen konden bekogelen. Ze waren ook weer wel praktisch ingesteld, als het oogsttijd was, was er een tijdelijke wapenstilstand … Zelfs de Turken hebben zich nooit hun vingers durven branden aan deze regio, ze zorgden er echter wel voor dat de interne strijdjes voortduurde, zodat de Manioten (of Maniakken ?) geen tijd hadden om de Turken te bevechten. Uiteindelijk hebben de clans zich verenigd om zich in te zetten voor de Griekse onafhankelijkheid (en dus toch nog te strijden tegen de Turken).

Maar goed, vandaag dus richting de zuidelijke Mani. Deze streek heeft zich als laatste deel van Griekenland tot het christendom bekeerd. Ze waren hierover zo enthousiast dat het in deze streek werkelijk wemelt van de oude Byzantijnse kapellen. Soms 15e eeuws, maar ook 12e eeuws, het staat hier allemaal gewoon aan de kant van de weg.

En daar zijn we gek op, dus off we go !

Na een uurtje zijn we in Aeropoli, waar ooit de opstand tegen de Turken begon. De leider van het geheel heeft een heldhaftig standbeeld gekregen op het centrale plein. Het is erg warm in het kleine stadje, het is ruim 30 graden en er staat geen zuchtje wind.

supermarkt in Aeropoli

het huis van een verstokte roker ?

Op wat toeristen na, lijkt het wel uitgestorven, maar het is dan ook siesta-tijd. Achteraf blijkt dit trouwens een voorbode voor de rest van het schiereiland. We eten wat bij een schaduwrijke taverne en rijden verder, op zoek naar de byzantijnse kapellen.

En je hoeft echt niet te zoeken, ze staan letterlijk gewoon aan de kant van de weg. Oude, soms 12e eeuwse kapelletjes met de meest prachtige oude fresco’s. De eerste kerkjes die we zien zijn ‘gewoon’ open, helaas stopt dat op een gegeven moment en moeten we het doen met het gluren door de ramen. Soms vang je dan toch nog een glimp op van oude fresco’s, soms zijn de ramen dichtgemaakt om de fresco’s tegen het licht te beschermen en zie je dan ook niets. Op zich erg jammer, maar goed, het idee van het ‘vinden’ en eerste aanblik van deze kleine schattige kerkjes (soms moet je op de knieën om door het raam te gluren) maakt veel goed !

En soms zitten we weer maar net in de auto en staat er weer al een volgende ! Echt vervelen deed het niet, het was altijd weer een verrassing wat je aantrof en of je wel of niet naar binnen kon. Soms vergisten we ons ook, de nieuwere kerkjes worden vaak in dezelfde stijl neergezet, maar dan uiteraard zonder de oude fresco’s. Tot een aantal jaren terug waren blijkbaar alle kerken nog gewoon open, maar door schade en schande (diefstal van iconen en beschadiging van fresco’s) wijs geworden, zit er tegenwoordig vaak een slot op de deur.

Het gebied is trouwens aardig ‘ruig’. We hebben het laatste grote groen allang achter ons gelaten, wat rest zijn duizenden olijfbomen. De berghellingen zijn kaal en rotsachtig. Er zijn hier geen strandjes, ook de kust is rotsachtig of bestaat uit steile kliffen. De dorpjes zijn klein, vaak grotendeels verlaten, meestal zelfs vol met ruines. In een klein dorpje zien we een oude man zitten op de stoep van zijn huis, midden tussen de ruines in. Ooit was dit een drukbevolkte regio en waarschijnlijk heeft deze man dat ook nog wel meegemaakt.

Het is ook overal heel stil, in de dorpjes hoor je geen stemmen, laat staan kindergeluiden. Soms steekt een oude man zijn hoofd buiten het raam. Met een vriendelijk ‘yassas’ (hallo) lopen we voorbij, een glimlach op het gezicht van de oude man toverend.

Nauwelijks faciliteiten, geen supermarktjes of winkeltjes, welgeteld 1 benzinestation, waar de benzine ruim 10 cent duurder was dan vlakbij onze bungalow.

Wat we wel zagen is dat veel van de oude torenhuizen gerestaureerd zijn of worden. Veel mensen uit Athene (die van oorsprong hier vandaan komen) schijnen de huizen weer in oude glorie te herstellen. Goed werk, maar helaas komen ze hier niet wonen en gebruiken ze het waarschijnlijk alleen in de vakanties.

Dus eigenlijk een beetje triest, alhoewel het een prachtige streek is. Ruig, maar met prachtige vergezichten, kristalhelder water bij de kust en betoverende dorpjes met nog mooiere oude byzantijnse kapelletjes.

’s Avonds trakteren we onszelf weer op een diner in het restaurant. Deze keer laten we ons verwennen met een rodebietensalade, spinazietaart met feta, gevulde kip en mousaka. Mousaka is nu niet iets wat je hier direkt in een restaurant zou verwachten, maar dat komt zo. Een poosje terug vertelde een toerist aan meneer Orfanos dat de mousaka bij de gemiddelde taverne net zo smaakte als bij hem thuis (in NL, pakje Knorr waarschijnlijk). Hier schrok hij zo van, dat hij besloot om het tegendeel te gaan bewijzen. Échte Griekse mousaka kán gewoon niet hetzelfde smaken als in Nederland! Met verse lokale ingrediënten gaat hij nu deze ‘strijd’ aan. En inderdaad, de mousaka is hier zeker anders dan in bij de gemiddelde taverna ! Allemaal supervers uit eigen tuin en niet machtig ! (We ‘gmake’ it very light, easy to eat two pieces !!) Het is leuk om te zien hoe hartstochtelijk hij over zijn streek en over de locale producten praat. Hier ligt duidelijk zijn passie, iets lekkers maken met ingrediënten ‘van hier’. De wijn die hij serveert komt allemaal uit de Peloponnesos, want waarom zou je het elders halen als er hier goede wijn is ? Helemaal mee eens. Samen met zijn vrouw (die overigens in Italië de kookkunst meester is geworden), doet hij een ‘wijnopleiding’ en bezoekt hij regelmatig locale wijnboeren. Hij heeft dit restaurant vorig jaar geopend om mensen kennis te laten maken met de locale produkten. Zelf komt hij uit Stoepa en zijn vrouw uit Agios Nikolaos, beide geboren en getogen op nog geen 5 kilometer hier vandaan.

Over de buurman, die een moderne blokkendoos heeft neergezet, doet hij wat minachtend. ‘Somehow they live in it’ en ‘not traditional’ is het enige wat hij erover kwijt wilt, als we naar het moderne huis informeren, kunstenaars uit Athene …

En over de natuur. Hoe warm het hier ook kan worden, overdag is er een constante bries van zee, ’s avonds verandert dit in een windje vanuit de bergen. Zo heb je nooit airco nodig, gewoon de ramen tegenover elkaar openzetten, dat is genoeg. Bij de bouw van de huizen wordt hier dan ook rekening mee gehouden. De wind uit de bergen brengt ook nog eens een heerlijke dennengeur met zich mee, als hij dit vertelt, brengt hij zijn vingertoppen bij elkaar en maakt een strekkende beweging vanaf zijn neus en sluit hij even zijn ogen.

Ook over de politiek heeft hij (zoals elke Griek) een mening. Als we op tv beelden zien van demonstraties, vragen we of dat dat in Griekenland is. Het blijken stille, vreedzame protesten te zijn in Thessaloniki. Als we het goed begrepen hebben, doet hetzelfde zich voor in Spanje, maar we hebben eerlijk gezegd al even geen nieuws meer gezien of gehoord. De regering is hier genoodzaakt drastische maatregelen te nemen (tja …) wat ondermeer betekent dat de salarissen van de jongeren (minimumloon ?) dalen van 700 naar 500 euro per maand. Uiteraard wist hij hier de juiste oplossing voor, maar die zal ik jullie besparen. Waarschijnlijk zit hij, zoals het een echte Griek betaamd, over 20/30 jaar ook in het lokale café, spelend met zijn komboloi, lekker te discussiëren over de economische en politieke situatie in de wereld.

Uiterlijk gezien heeft meneer Orfanos wel wat weg van Salvador Dali en Rene (je weet wel, van allo allo). Als hij in keurig Engels (nou ja, dat ‘gomemade’ blijft natuurlijk lastig) de menukaart opsomt, doet hij eerst even zijn ogen dicht om daarna heel rustig van wal te steken. Door zijn enthousiasme gaat hij al snel sneller praten en krijg je eigenlijk overal zin in en dat geeft ook niet, wat je ook kiest hier, het is volgens mij altijd superlekker. We willen hier natuurlijk geen reclame maken, maar als je nog eens een perfecte vakantiebestemming zoekt met mooi weer, veel rust en lekker eten,moet je hier zijn … (en natuurlijk voor kleine schattige oude kerkjes ;-))

zijn ze niet prachtig ?