Wow! Wat een prachtige muurschilderingen en wat zijn ze door
de jaren heen mooi gebleven, de kleuren zijn nog prachtig diep. We zijn in het
fort/klooster van Basgo. Vroeger was dit het zomerpaleis van de Koninklijke
familie, nu is het een verlaten fort, een ruïne en een klooster.
 |
| Het paleis van Basgo |
Vanmorgen zijn we vroeg uit Leh vertrokken, het was druk, de
Dalai Lama is in Leh gearriveerd en dat geeft opstoppingen. Net buiten Leh
krijgen we zelfs even een glimps van hem te zien, hij spreekt in de open lucht
voor een 100-tal toehoorders. Op een terrein tussen twee drukken wegen in.
Bijzonder. Als we richting het westen rijden, worden er overal vlaggetjes en
welkomstspandoeken opgehangen, later op de dag zal de Dalai Lama naar het
klooster van Likir gaan om daar drie dagen te verblijven. Na Likir houden de
vlaggetjes op.
Maar goed, we zijn in Basgo. Het klooster is niet meer in gebruik, om toerbeurten zorgen
monniken van het Hemis klooster ervoor dat het klooster bezocht kan worden. Zou
het een soort straf zijn? Als je een keer een valse noot speelt tijdens een
ceremonie, dat je dan naar zo’n afgelegen oord gestuurd wordt, waar slechts af
en toe een toerist langs komt? Misschien zijn het wel erebaantjes, in je eentje
een klooster runnen, dat misschien wel niet meer actief is,maar toch. Ik weet
dat zulke gedachten bij boeddhisten niet horen te spelen, maar monniken zijn
toch ook maar mensen?
Tenzin is door de schilderingen in verwarring gebracht. De
medicijnboeddha is hier niet blauw en ook andere boeddha’s kan hij niet goed
onderscheiden. De monnik komt erbij en samen discussiëren ze over de
schilderingen. Tenzin komt er al vrij snel achter dat de monnik het ook niet goed weet. Er
zitten blijkbaar elementen in de schilderingen die niet traditioneel zijn,
waardoor iedereen een beetje in de war raakt. Wellicht is het de tijd waarin de
schilderingen zijn gemaakt, of is het degene die ze gemaakt heeft, in ieder geval weet niemand nu precies hoe
het zit. Maar maakt niet uit, ze worden er echt niet minder mooi van.
 |
| Tenzin vraagt aan de monnik over de verschillende boeddha's |
De onderste rand van de schilderingen beschrijft het leven
van de boeddha en helemaal daaronder is een mantra geschreven. Werkelijk
prachtig.
We lopen door naar een andere tempel. Hier heeft een koning
een groot boeddhabeeld neergezet nadat zijn vader was overleden (en hij dus
koning werd). Deze tempel wordt gerestaureerd, de vloer is
splikkiesplinternieuw en ook de kasten voor de boeken zijn uit nieuw hout
gesneden. Naast een monnik, is er een oude man die volop aan het vertellen is.
Tenzin luistert geboeid mee, de man ratelt in één stuk door. Het is een
prachtige oude man, zijn gezicht, zijn kleding, zijn ‘accessoires’… wat jammer
dat we de taal niet spreken en niet mee kunnen luisteren.
De oude man neemt Tenzin mee richting het grote boedha
beeld. Hij wijst naar het hoofd van de boedha, maar Tenzin beweegt
teleurgesteld zijn hoofd op en neer, hij ziet het niet. Tenzin vertelt dat de
oude man vol verhalen zit van vroeger. In 1947 heeft Pakistan geprobeerd dit
gebied in te nemen. Er zat hier toen een monnik die heel bang was. De oude man
heeft dit allemaal meegemaakt. Uiteindelijk is het de Pakistani niet gelukt,
maar tijdens deze strijd heeft het boeddhabeeld gehuild. Er liepen tranen uit
zijn ogen. Ondertussen is het boeddhabeeld een aantal keer overgeschilderd,
waardoor de loop van de traan niet meer zichtbaar is. Maar de oude man heeft de
traan ooit gezien en ziet nog steeds waar precies op het gezicht dit was. Hij
wijst en probeert het Tenzin ook te laten zien. Maar helaas, Tenzin ziet het
niet. Voordat we weggaan, kijken wij ook nog eens goed naar de ogen en wangen
van de boeddha, maar helaas. Zou het echt waar zijn? Madonna’s huilen ook
regelmatig, ik wist niet dat boeddha’s dat ook doen. De oude man had het
gezien, vertelde (nee, ratelde) er volop over. Ik geloof graag dat het waar is,
waarom zou de oude man liegen?
We rijden verder. Op de heenweg zijn we langs een punt
gekomen waar de rivier de Indus samenvloeit met de Zanskar. Twee verschillende
rivieren met beide hun eigen kleur, gaan als een huwelijk verder als een en
dezelfde rivier. Het is niet het enige mooie uitzichtspunt wat we vandaag zien.
Ik blijf het zeggen, wat is Ladakh toch prachtig.
 |
| de Zanskar komt van 'boven' en de Indus van links |
We rijden richting Saspol en onderweg komen we vrachtwagens
en andere transportmiddelen tegen vol met mensen. Mensen in hun ‘hoeie hoed’,
zoals we dat in Zeeland zeggen. Ze zijn op weg naar Likir, waar eerst de
vlaggetjes ophielden, komen we nu een stroom mensen tegen die richting de Dalai
Lama gaan.
In Saspol bezoeken we een aantal grotten waar vroeger de
mensen mediteerden. Voor dagen, weken, maanden of soms jaren. Het is even
klimmen (in de felle zon, pfff…), maar het is de moeite waard. Het uitzicht is
prachtig, maar ook de grotjes (ze zijn maar klein) zijn indrukwekkend. Ik kan
me er echt niets bij voorstellen dat mensen hier zo lang gaan zitten om te
mediteren. Het werd veelal vroeger gedaan, toen waren de mensen veel
religieuzer dan nu (volgens Tenzin). De grotten worden nu niet meer gebruikt,
alhoewel, er is er nog één. Maar deze heeft een deur en een dak, de
meditatiegrot is met zijn tijd meegegaan. De mensen uit het dorp zorgen voor
voedsel. Intrigerend.
 |
| uitzicht vanaf de meditatiegrotten |
 |
| één van de meditatiegrotten, prachtig beschilderd! |
We steken de Indus over om naar Alchi te gaan. Alchi ligt
prachtig, rondom in het groen, omringd door de prachtige bergen. Dit deel ligt
iets lager dan Leh, het is er dan ook warmer en er kunnen fruitbomen groeien.
In Alchi staat het oudste klooster van Ladakh, het is zo’n 1000 jaar oud.
 |
| brug over de Indus |
 |
| Alchi |
Na een heerlijke lunch en een uurtje slapen (pfff, wat kan
vakantie vieren vermoeiend zijn) lopen we naar het klooster van Alchi. Het ligt
naast het guesthouse. En het is er prachtig. Er zijn verschillende tempels.
Allemaal hebben ze nog de originele schilderingen van zo’n 1000 jaar geleden,
echt ongelofelijk. Niet allemaal meer in de beste staat, maar één tempel, daar
zijn ze zo mooi, je kan haast niet geloven dat ze ook echt zo oud zijn (helaas mag je hier geen foto's maken, de foto van hieronder is van de binnenkant van een kleine stoepa op het tempelcomplex).
Buiten de leeftijd van de schilderingen, zijn ze ook nog
eens bijzonder omdat ze gemaakt zijn door hindoe-kunstenaars. Rinchen Zangpo,
de stichter van het klooster, had toendertijd 32 kunstenaars meegenomen om de
gebouwen te beschilderen. Hindoe-kunstenaars. Daardoor zie je allerlei
hindoe-invloeden in de tekeningen. De kunstenaars hadden dus blijkbaar ook
nogal de vrije hand gekregen, anders dan dat het nu zou gebeuren. Of het is
gewoon de bedoeling geweest dat ze er zo uit kwamen te zien. We zullen het
nooit weten. De kunstenaars hadden hart voor de zaak, wat een prachtige
gedetailleerde tekeningen zijn er gemaakt in de tempels, werkelijk schitterend.
Ook Griekse invloeden! Alexander de Grote was blijkbaar on tour en sommige
pilaren kunnen zo in een Griekse tempel. Helaas mochten we geen foto’s maken,
dus jullie moeten zelf maar naar Ladakh gaan om het te bekijken. Zeer de moeite
waard J.
’s Avonds eten we met Tenzin in het hotel. Een gezellig
buitenrestaurant en het weer is hier prima. Het is hier warmer dan in Leh, hier
kan je ’s avonds nog gewoon buiten zitten. We praten over koetjes en kalfjes en
al snel komt het toch weer op het boeddhisme. Ik vraag hem of hij zichzelf als
een boeddhist beschouwt. Zijn blik dwaalt even af, hij lijkt te twijfelen wat
hij ‘moet’ zeggen. Misschien is hij bang
dat hij niet aan onze verwachtingen voldoet? Maar dan zegt hij toch dat hij
zichzelf geen boeddhist beschouwt. Hij is eerlijk. Dan vertelt hij een verhaal
waardoor we weer in de knoop komen met onze hokjesgeest. Zijn zus heeft zich,
na haar huwelijk met een christen, bekeerd tot het christendom. Elke keer als
de twee elkaar zien, hebben ze grote discussies. Hij probeert haar ervan te
overtuigen dat het boeddhisme ‘beter’ is, maar hij kan niet van haar winnen. Ze
is te overtuigend in haar argumenten dat dat niet zo is. Hij leest veel over
het christendom en gaat dan met de nieuwe kennis een nieuwe discussie aan.
Misschien lukt het de volgende keer, zegt hij hoopvol. Ik zeg hem dat zulke
discussies je alleen maar scherp houden en hij kijkt opgelucht, alsof het
ineens niet meer zo erg is dat hij niet van zijn zus kan winnen.
Dan vertelt hij weer over zijn jeugd. Hij vertelt veel over
zijn jeugd, het is leuk, zijn ogen gaan glinsteren als hij over vroeger
verteld. Hij ging naar een Tibetaanse school en op zondag, als er geen school
was, ging hij graag naar de zondagschool van de missionarissen. Er was daar een
hele aardige non die allemaal leuke dingen deed met de kinderen. Voetballen,
spelletjes, gezellig samen zijn met andere kinderen, daarnaast was ze altijd
oprecht aardig tegenover iedereen. Dat trok hem enorm. Al vertelt hij er
lachend bij dat ze altijd hele lekkere chocolaatjes had.
Als ik hem vraag of hij ooit in Tibet is geweest, knikt hij
nee. Als ik hem vraag of hij dat graag wil, knikt hij overtuigend ja. Het
liefst op de motor, rijden over de Tibetaanse hoogvlaktes. Maar gelijk
erachteraan zegt hij nooit een visum te zullen krijgen. Zijn voornaam, Tenzin,
is dezelfde als de Dalai Lama en dat is blijkbaar reden genoeg om een visum
voor Tibet te weigeren, al is hij een echte Ladakhi, een Indiër.
We eindigen met een luchtiger verhaal. Nederland voetbalt
vanavond tegen Mexico en ik vraag of hij gaat kijken. Zijn ogen spreken
boekdelen, jazeker, hij gaat kijken! Als ik hem vraag of hij voor ‘ons’ is of
voor Mexico, kijkt hij ons vragend aan. Jullie komen toch uit Holland? En
vanavond speelt Nederland toch tegen Mexico? Hij had nog niet begrepen dat het
een en hetzelfde land is, het klinkt ook niet logisch natuurlijk, twee namen
voor eenzelfde land. Voor welk land hij is, houdt hij daarna wijselijk in de
midden… that the best may win!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten